- سایت رسمی اطلاع رسانی حاجیه خانم اکبری
بسم الله الرحمن الرحیم
یا فاطمة الزهرا اغیثینی
شانزدهم مهر 1399، نوزدهم صفر 1442
محورهای سخنرانی:
شب اربعین؛ شب عنایت حضرت زهرا سلام الله علیها به عزاداران
روایات در باب زیارت اربعین امام حسین علیهالسلام
آداب زیارت امام حسین علیهالسلام
آداب زیارت اربعین
زیارت اربعین علامت مومن است
مظلومیت امام حسین علیهالسلام
السلام علی اسیر الکربات و قتیل العبرات
شب اربعین؛ شب عنایت حضرت زهرا سلام الله علیها به عزاداران
مجلس ذکر مصیبت است و شب اربعین از ایام خاص زیارت امام حسین علیهالسلام می‌باشد.
این روزها در عالم معنا مانند شبهای قدر است که ملائکه اجر و مزد روزداران را آماده می‌کنند تا در روز عید فطر بدهند. اعتقاد من بر این است که حضرت زهرا عنایت می‌کند به عزاداران امام حسین علیهالسلام و اجر عزاداری‌ها و مزد قدم‌ها و ناله‌ها و مزد طعام دادن و سیاه پوشیدن و ادب نگه‌داشتن را امشب حضرت زهرا از خداوند می‌طلبد و به عزاداران عنایت می‌کند.
بنابراین من ثواب کل مجلس امروز را هدیه می‌کنم به روح حضرت زهرا و ایشان را مهمان می‌کنم به نیابت همه که نگاهی به مجلس ما بیندازد.
ما در روایات بسیاری می‌خوانیم که قبل از اینکه مستمعین وارد مجلس شوند حضرت زهرا وارد می‌شوند و نظارت کامل بر مجلس امام حسین علیهالسلام دارد.
در تهران مردی نقل می‌کند که حسینیه بزرگی داشت و ده روز اول ماه محرم را عزاداری برگزار می‌کرد و زیارت عاشورا و بعد پذیرایی صبحانه داشت. ایشان نقل می‌کند یک آقایی بود که عزاداری نمی‌کرد و فقط صبحانه می‌خورد و می‌رفت. صاحبخانه می‌گوید چند روزی چیزی نگفتم تا روز چهارم جلو رفتم و گفتم من قهوه‌خانه ندارم، باید عزاداری کنی و بعد صبحانه بخوری و این میز برای عزاداران امام حسین است. مرد نگاهی کرد و گفت خب نمی‌خوردم و رفت.
صاحب مجلس می‌گوید شب در عالم رویا خواب دیدم روز آخر مجلس است و حضرت زهرا آمده‌اند و به خانه‌هایی که در آن روضه بوده سر می‌زنند و مرحمتی می‌دهند. به جلو حسینیه من آمدند و رد شدند و رفتند. من صدا زدم بی‌بی دو عالم، خواهش کردم و ایشان ایستادند؛ گفتم من ده روز عزاداری کردم و هر سال مجلس اداره می‌کنم و برای حسین تو این کار را می‌کنم برای چه از جلو حسینیه من رد شدید و به خانه من نگاهی نکردید. حضرت فرمودند: تو به چه حقی مهمان حسین من را از در خانه‌ات راندی و نگذاشتی صبحانه‌اش را بخورد. گفتم بی‌بی جان عزاداری نمی‌کرد. فرمودند: همین که در روضه حسین من قدم می‌گذاشت ما او را مهمان حساب می‌کردیدم. برای او سهمیه‌ای در نظر داشتیم برای چه او را راندی و او رفت و دیگر نیامد.
بیش از هزاران لطیفه معنوی و احادیث و روایت نشان می‌دهد که وقتی پرچم عزای امام حسین بالا می‌رود قبل از اینکه کسی وارد مجلس شود مادرش حضرت زهرا وارد مجلس می‌شود و مرحمت و نگاهی می‌کند و گاهی مستقر می‌شوند که از حال مجلس معلوم است.
روایت است که وقتی او می‌گوید ولدی یا حسین همه فریاد می‌کنند.
و گاهی سر می‌زنند و به جای دیگری می‌روند اما بدون عنایت باقی نمی‌گذارند.
سید کاظم ازری از شعرای مرثیه‌سرای معروف بود. ایشان یک مرثیه عجیبی برای امام حسین علیهالسلام سروده بود و هنوز برای هیچ کس نخوانده بود. شبی دید اواسط شب درب خانه‌اش را می‌زنند. دم در رفت و دید یکی از آشنایانی است که مدتی با هم اختلاف داشتند. با هم سلام و احوالپرسی کردند و گفت مرثیه‌ای که این اواخر برای حسین بن علی سروده‌ای آن را به من بده تا بخوانم.
آقای ازری گفت کدام مرثیه؟ گفت همان که سروده‌ای؛ تیر و نیزه و شمشیر دشمن، اعضایشان را تغییر داد و شمیشیرها و نیزه‌ها و تیرها بدن امام حسین علیهالسلام را تغییر داد. جوری تغییر داد که وقتی خواهرش آمد و نگاه کرد گفت تو حسین من هستی و ناله زد وا عجبا. پیشانی شکسته، رگهای بریده، لبهای خشکیده، همه‌ی اعضای بدنشان تغییر کرد. مگر آقایی و بزرگ‌منشی و همت بلندشان از تغییر در امان بود. مرد گفت مطلع شعرت این است. شعر را به من بده. آقای ازری گفت تو از کجا می‌دانی من حتی با صدای بلند هنوز این را نخوانده‌ام.
مرد گفت: من در خانه‌ام خواب بودم. حضرت زهرا به خوابم آمدند وفرمودند: الان به درب خانه سید کاظم ازری برو و به او بگو مادر حسین مرا به دنبال مرثیه فرستاده است.
هنوز برای کسی نخوانده بود مادر حیسن آمده است تا مرثیه را بگیرد.
ما امروز حضرت زهرا را مهمان می‌کنیم و توقع عنایت داریم و توقع داریم به دعایمان آمین بگوید.
به همین خاطر حضرت زهرا را به آن بدن‌های تغییر پیدا کرده و افتاد در زیر آفتاب کربلا قسم می‌دهیم؛ هیچ دستی را امروز از درب خانه‌اش خالی برنگرداند و آنچه خیر و خوبی نزد خداوند موجود است برای عزاداران و مجلس‌گردان و محبان و پیروان امام حسین علیهالسلام قرار بدهد.
روایات در باب زیارت اربعین امام حسین علیهالسلام
اربعین امام حسین چه شب و چه روزش؛ شنیدنش ما را به یاد زیارت امام حسین می‌اندازد. درباره زیارت قبر امام حسین علیهالسلام همه می‌دانیم روایات بسیاری داریم.
مرحوم علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار 45 حدیث در فضلیت زیارت امام حسین نقل می‌کند.
در باب اخلاص به زیارت امام حسین علیهالسلام و ثواب آن حدود 12 روایت موثق نقل می‌کند.
در باب زیارت سیدالشهدا موجب آمرزش گناهان می‌باشد حدود 35 حدیث نقل می‌کند.
در باب میزان ثواب و درجات معرفت و یا مساوی بودن با ثواب حج و ثواب عمره و آزاد کردن بندگان 80 روایت نقل می‌کند که یکی از آن روایات این است که هر کس با معرفت امام حسین علیهالسلام را در کربلا زیارت کند ثواب زیارت او با آزاد کردن هزار بنده در راه خدا برابری می‌کند.
در باب اینکه زیارت امام حسین موجب طول عمر، حفظ مال، زیادی اموال، وسعت رزق و روزی و دفع هم و غم و قضای حوائج می‌شود 18 روایت موثق را نقل می‌کند.
در باب انفاق در راه زیارت امام حسین 77 روایت را نقل می‌کند.
در باب زیارت امام حسین در روز عرفه 68 روایت را نقل می‌کند.
در فضلیت تربت امام حسین علیهالسلام؛ چه خوردنش به وقت ضرورت، چه زیارت کردنش، چه نماز خواندن 80 روایت را نقل می‌کند. همه موثق و مسند به سند از ائمه معصوم علیهالسلام.
این اخبار برای توجه دادن مردن جهان به عظمت شهادت امام حسین علیهالسلام است.
در باب زیارت امام رضا روایت داریم اما نه این مقدار. در باب زیارت پیامبر هم روایت داریم نه این همه روایت، در مورد تمام ائمه همینطور است.
چرا می‌خواهند مردم جهان را متوجه زیارت و تربت و شهادت امام حسین بکنند؟
به جهت اینکه اهداف بزرگ آن امام مطرح شود و فداکاری‌های آن امام به مردم جهان ابلاغ و اعلام شود. کنار همه اینها در روایات از امام باقر و امام صادق صدها روایت در مبانی و آداب زیارت امام حسین داریم.
آداب زیارت امام حسین علیهالسلام
عجیب است فقط به کربلا رفتن اکتفا نکرده اند صدها روایت داریم که اگر می‌خواهی به زیارت امام حسین بروی شرایط زیارت امام حسین چگونه است.
مشهورترین حدیث در باب زیارت اربعین روایت امام حسن عسکری که یکی از علائم مومن شمرده شده است. برای زیارت اربعین هم آداب بی‌شماره گفته‌اند.
حتی گاهی به مومنین و مومنات نهیب زده‌اند که اگر قرار است آداب زیارت را رعایت نکنید بهتر است که زیارت نروید.
امام صادق علیهالسلام می‌فرمایند اگر می‌خواهید به زیارت امام حسین علیهالسلام بروید آن حضرت را محزون و غمناک و ژولیده و غبارآلود و گرسنه و تشنه زیارت کنید که آن جناب با این احوال شهید شده است. اینگونه امام حسین را زیارت کنید و حوائج خود را بخواهید و از کربلا به وطن خود برگردید.
در روایت دیگر داریم بیش از سه روز در کربلا نمانید.
همان سه روزی که اگر اهل بیت اربعین به کربلا آمده‌اند؛ مانده‌اند و رفته‌اند.
پس چگونه یک اربعین در کربلا می‌مانند؟ سه روز می‌مانند و بعد به نجف می‌روند. برمی‌گردند و بعد به سامرا می‌روند و برمی‌گردند و …
اگر بیشتر خواستند بمانند می‌روند و برمی‌گردند.
تاکید کرده‌اند هیئت ظاهری زائر وقتی به کربلا می‌رود متناسب با حضور بر سر مزار شهدا باشد.
می‌خواهد به مزار شهید برود ادب ایجاب می‌کند زائر به تمام آداب زیارت توجه کند.
امام صادق علیهالسلام به ابوحمزه ثمالی فرمودند: چون به نینوا رسیدی با بار وارد نشو. وسایلت را گوشه‌ای بگذار. به چشمت سرمه نکش و روغن به بدنت نزن و تا وقتی که در کربلا هستی گوشت نخور.
و در حدیث دیگر از امام صادق به مفضل بن عمر داریم که امام حسین را زیارت کنید بهتر از آن است که زیارت نکنید و زیارت نکنیدش بهتر است از آن که زیارت کنیدش.
مفضل گفت آقا پشتم را شکستید. این یعنی چی؟ امام فرمودند: والله اگر به زیارت پدران خود می‌روید اندوهگین و غمناک می‌روید اما وقتی به زیارت کربلا می‌روید سفره‌ها با خود برمی‌دارید و خوراکی‌ها و شیرینیجات با خود می‌برید در حالی که آن بزرگوار ژولیده مو و گرسنه و تشنه به شهادت رسیده است. اگر این آداب را رعایت نمی‌کنید بهتر است به زیارت نروید.
خب ما چکار کنیم در بین راه پذیرایی می‌کنند؟ قرار نیست در مورد گرمی و سردی غذا بحث شود و یا اینکه آب گرم و سرد است صحبتی شود.
آقا شیخ عباس قمی نقل می‌کند برای اغنیا و حتی تجار رعایت آداب زیارت کربلا باید بشود. وقتی در شهرهای بین راه دوستانشان اغنیا و تجار را به خانه‌یشان دعوت می‌کنند و در زمان حرکت برای ادامه راه سفره غذا برای آنها می بندند غذاهای پخته و مرغ پخته می‌گذارند؛ نپذیرند و بگویند ما مسافر کربلاییم و اینگونه اغذیه برای ما شایسته نیست.
مرحوم کلینی نقل می‌کند بعد از شهادت حضرت سیدالشهدا یکی از همسران امام حسین اقامه عزا می‌کرد. آنقدر مجلس‌داری کردند که اشکشان خشک شد و ناتوان شدند و یک نفر غذایی آماده کرد از مرغ بریان و برای آنها فرستاد و گفت بخورید و برای ادامه عزاداری قوت بگیرید. آن بانو وقتی غذا را دید فرمودند مگر ما در عروسی نشسته‌ایم ما در عزای حسین تشنه لب نشسته‌ایم. این غذا را از خانه من بیرون ببرید. شایسته نیست ما که عزاداری امام حسین را می‌کنیم این غذا را بخوریم.
از آداب زیارت اذن دخول است. حرم‌های ائمه و معصومین؛ حتی حرم امامزادگان به منزله خانه پیامبر اکرم محسوب می‌شوند. در قرآن کریم داریم که بدون اجازه وارد خانه پیامبر نشوید. باید برای ورود به حرم ائمه اذن دخول بخوانیم.
مرحوم آیت الله بهجت می‌فرمودند از اهم آداب زیارت این است که ما بدانیم بین ممات و حیات امام هیچ فرقی وجود ندارد. ائمه زنده هستند و ما را نگاه می‌کنند.
پس ادب ایجاب می‌کند بدون اجازه وارد نشویم ما که به خانه یکدیگر بدون اجازه وارد نمی‌شویم.
امام جعفر صادق فرمودند: پس اگر دلت خواشع و تسلیم و اشکت سرازیر شد؛ نشانه‌ی صادر شدن اذن است.
بعضی‌ها در خانه نشسته‌اند و امام حسین علیهالسلام صدا می‌کند بیا. بعضی‌ها به دروازه کربلا می‌رسند آقا می‌گوید بیا.
کلیددار حرم می‌گوید شب آقا به خوابم آمد و فرمودند فردا یک مهمان دارم. فقیر است، پابرهنه است، پیاده آمده و گوژپشت است کسی او را اعتنا نمی‌کند او مهمان عزیز من است به خانه‌ات ببر و وقتی خواست برود دستش را پر کن.
او به دروازه کربلا رسیده آقا پیغام می‌دهد.
دیگری را امام پیام می‌دهد خوش آمدی از همان روضه‌هایی که در ده مسجدتان میخوانی بخوان. گفت من روضه‌خوان نیستم گفتند امام حسین فرمودند. گفت من فقط یه خط بلدم به سینه‌ام می‌زنم و می‌گویم سنگ و کلوخه درمنه، برای حسین گریه منه.
بعضیا باید برسند دم در اذن دخول بخوانند تا دلشان بشکند. گاهی هم زائر باید گردن کج کند و مضطر شود و آنقدر بایستد و آنقدر گریه کند؛ تا آقا بگوید بیا.
از آداب زیارت نماز در حرم است. تمام مدتی که هستیم یا ذکر است یا دعا یا نماز. خسته شدی بیرون برو. غذا خوردن و حرف زدن و … در حرم نباید انجام دهیم و بی‌حرمتی است.
روایت فراوان داریم که نماز در کنار قبر امام حسین ثواب حج واجب و نماز مستحبی در کنار قبر امام حسین ثواب حج عمره دارد.
ابن قولویه می‌گوید امام محمد باقر می‌فرمایند: فلانی تو را چه می‌شود که هر گاه حاجتی برایت روی می‌دهد نزد قبر امام حسین نمی‌روی و 4 رکعت نماز نمی‌خوانی و آنگاه حاجت خود را طلب نمی‌کنی. به درستی که نماز واجب در حرم آن حضرت ثواب حج و نماز مستحبی ثواب عمره دارد.
به مرحوم آیت الله بهجت گفتند شما در حرم چقدر وقت می‌گذارید. فرمودند من وقتی نمی‌گذارم آیت الله سید حسین قمی که در حد مرجعیت بود زیارتشان در حرم امام حسین علیهالسلام 4 ساعت طول می‌کشید.
نشسته بود زیارت نامه می‌خواند که زلزله آمد؛ همه مردم از حرم فرار کردند. از کنار آقا فرار می‌کردند. کسی به آقا گفت بلند شو چرا نشسته‌ای چرا فرار نمی‌کنی؟ نگاه آرامی کرد و گفت من در بهشت نشسته‌ام از بهشت به کجا فرار کنم.
از آداب زیارت سکوت است. امام صادق فرمودند به تاسی از فرشتگان حاضر در حرم امام حسین علیهالسلام شایسته است که سکوت را رعایت کنید. به جز خیر و نیکی بر زبان جاری نکنید.
مقصود از خیری و نیکی که امام می‌فرمایند خواندن زیارت نامه و نماز و دعا و ذکر و صلوات و مانند اینها است.
علما می‌فرمایند اگر زائر می‌دانست وقتی که در حرم امام حسین علیهالسلام وارد می‌شود چه اولیایی روحشان در حال طواف هستند و چه فرشتگانی روحشان در حال طواف می‌باشد و آرام آرم مشغول ذکر هستند هرگز زائر صدایش را بلند نمی‌کرد.
هر چه زیارت مخصوص‌تر می‌شود آدابش هم مخصوص‌تر است.
آداب زیارت اربعین
آدابی که تا حالا بیان شد برای مواقع عادی است حال می‌پردازیم به آداب اربعین
- غسل کردن؛ حتی اگر می‌خواهی زیارت از راه دور هم بخوانی به نیت زیارت امام حسین علیهالسلام بسیار مهم است و سفارش شده است که ابتدا غسل کنید. این غسل منظور شستن بدن از عرق و خاک و چرک نیست بلکه فلسفه این غسل به دعایی است که هنگام غسل می‌خوانیم. «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ اللهُمَّ اجْعَلْهُ نُورا وَ طَهُورا وَ حِرْزا وَ شِفَاءً مِنْ کُلِّ دَاءٍ وَ سُقْمٍ وَ آفَۀٍ وَ عَاهَةٍ اللهُمَّ طَهِّرْ قَلْبِی وَ اشْرَحْ بِهِ صَدْرِی وَ سَهِّلْ لِی بِهِ أَمْرِی: به نام خدا و با خدا. خدایا این غسل را برای من نور قرار ده و پاک کننده و نگهدارنده و شفای از هر درد و بیماری و آفت و آسیب. خدایا دلم را با آن پاک کن و سینه‌ام را بگشای و کارم را با آن آسان گردان».
سوال من این است زائری که در خانه خود چنین کلماتی را بیان می‌کند و چنین معرفتی دارد؛ وقتی دستش را در ضریح امام حسین علیهالسلام حلقه می‌کند آن هنگام چه معرفتی دارد.
- خواندن دعای 43 از کتاب صحیفه‌ی سجادیه.
مرحوم خانم مالک می‌فرمودند آدابی که برای یک روز خاص ذکر می‌کنند شما یک روز زودتر و یک روز بعد هم بخوانید و انجام دهید. شاید ماه یک روز جابه‌جا شده باشد.
- ده مرتبه خواندن دعای زیر: «یا شَدیدَ الْقُوی وَیا شَدیدَ الْمحالِ یا عَزیزُ یا عَزیزُ یا عَزیزُ ذَلَّتْ بِعَظمَتِکَ جَمیعُ خَلْقِکَ واکْفِنی شَرَّ خَلْقِکَ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنینَ وَصَلَّی اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ»؛ ای سخت نیرو و ای سخت عقوبت! ای عزیز، ای عزیز، ای عزیز! در برابر عظمت تو همه آفریدگانت خوار شدند، پس کفایت کن از من شر خلقت را. ای نیکو ده، ای زیبایی بخش، ای نعمت بخش، ای فزون بخش، ای که معبودی جز تو نیست! منزهی تو و من از ستمکاران هستم. پس دعای او یونس را اجابت کردیم و از اندوه نجاتش دادیم و این چنین نجات دهیم مؤمنان را و درود خدا بر محمد و آل پاک و پاکیزه‌اش.
مرحوم شیخ مفید نقل می‌کنند: پیامبر نشسته بودند و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها همراه همسر و دو پسرش آمدند و گفتگو کردند. پیامبر فرمودند: شما را خواهند کشت قبور شما از هم دور خواهد افتاد. امام حسین سوال کردند: آیا من هم کشته می‌شوم و یا می‌میرم. فرمودند: تو را خواهند کشت به ستم و ظلم. برادر تو را هم خواهند کشت و اولاد شما متواری در اطراف زمین خواهند شد. امام حسین سوال کردند چه کسی من را خواهد کشت و در کجا؟ فرمودند: در سرزمین نینوا. شقی‌ترین و بدترین مردم تو را خواهد کشت. حسین سوال کرد آیا بعد از کشته شدن، من زائر دارم؟ فرمودند طائفی از امت من به زیارت تو می‌آیند به امید شفاعت من در روز قیامت. روز قیامت من بالای قبرهایشان خواهم رفت و از قبر خارجشان خواهم کرد و از احوال روز قیامت نجاتشان خواهم داد.
امام جعفر صادق علیهالسلام به راوی فرمودند: در کشتی می‌نشینید و به زیارت جدم می‌روید. گفت: آری. فرمودند: می‌شنوید که شما را صدا می‌زنند و با شما حرف می‌زنند. راوی گفت: خیر، امام حسین به ما چه می‌گویند. امام فرمودند: امام حسین شما را به اسمتان صدا می‌کند و می‌فرمایند خوش به حالتان که بهشت جایگاه شما است.
اما به شرطی که:
شرط اول: معرفت. تلاش در رسیدن کسب معرفت به امام علیهالسلام.
شرط دوم: اخلاص. شاید آن مرد گوژپشت معرفتش به امام حسین کامل نبوده باشد اما اخلاصش در زیارت کامل است که امام حسین استقبالش می‌فرستد.
شرط سوم: داشتن عمل صالح.
با رعایت این سه شرط شامل ندای امام حسین می‌شویم.
زیارت اربعین علامت مومن است
شب و روز ویژه زیارت امام حسین است و توفیق این زیارت علامت مومن است. زیارت اربعین جنبه سیاسی هم داشته است زیرا شیعیان به خاطر حاکمان ستمگر ضد شیعه معمولا پنهان بودند و مرکز اجتماع نداشتند و مرکز فرهنگی نداشتند و یکدیگر را نمی‌شناختند. امام حسن عسکری 5 علامت برای شیعه مومن گذاشت که به این 5 علامت یکدیگر را بشناسند و یک این بود که هر سال سر قبر امام حسین علیهالسلام به بهانۀ زیارت اجتماع کنند و قدرت و توان شیعه را نشان بدهند.
وقتی می‌گوییم اربعین یاد اولین اربعین می‌افتیم وقتی آن ملعون 20 اسب را با نعل تازه با میخ‌های برجسته بر سینه امام حسین تازاند. گفت: از بدن چیزی پیدا است؟ گفتند: آری هیکل هنوز هست. گفت: بروید بدن را برگردانید و از آن طرف هم بتازانید و بکوبانید مانند گندم زیر آسیاب که اثری نماند.
گفت تربت امیرالمومنین بوی این عطر را نمی‌دهد و تربت امام رضا اینگونه عطر ندارد. تربت امام حسین چرا عطر خاص دارد؟ فرمودند: چون گوشت و پوست و خون امام حسین با این خاک خمیر و اجین شده است. این خاک این عطر را از بدن امام حسین علیهالسلام گرفته است.
همان سال 40 روز بعد کربلا زائر داشت. قبر امام حسین علیهالسلام زائر داشت. قبر امام حسین معلوم، قبر شهدا معلوم، قبر حضرت عباس معلوم اما سقف نداشت و زیارت‌نامه نداشت. جابر وقتی غسل کرد و سه روز روزه بود و تشنه و پابرهنه و با لباس احرام و بااخلاص؛ از بس فضلیت زیارت امام حسین را شنیده بود وقتی خبر کشته شدن امام حسین علیهالسلام را شنید جابر به همراه شاگردش عطیه خودش را اربعین به کربلا رساند.
جابر و قبائل اطراف آمدند و قبائل بنی‌اسد هم آمدند و به بعضی روایات اهل‌بیت هم آمدند و عزاداری کردند و اشک ریختند و متبرک شدند.
زیارت اربعین و شور مردم نشان دهنده اعجاز کلام حضرت زینب در روز یازدهم است. وقتی حال امام سجاد را دید گفت: پسر برادرم چه است چرا می‌بینم جان از حلقت در حال خارج شدن است. امام فرمودند: چرا نباشد اهل‌بیتم اسیر، بدن پدرم آنجا است و … و من دارم می‌روم. حضرت فرمودند: چرا حال را می‌بینی؟! زمانی را ببین که اینجا گنبد و بارگاه و چراغانی است. از چهار طرف مردان و زنان و کودکان و بیماران و سالمان؛ پیاده و سوار و روی زمین افتان و خیزان به زیارت می‌آیند.
عالم بزرگوار شعری سروده است می‌گوید: فرزند پیامبر تو دارای لشکر انبوهی هستی که اول و آخر آن معلوم نیست. این قشون دلباخته از راه‌های دور به سوی قبر تو می‌آیند تا تو را زیارت کنند. این مواکب و قافله‌ها دسته‌به‌دسته، لاینقطع پیاده و سوار به سمت حرم تو می‌آیند. آنها قشونی هستند که تسلیم دنیا نمی‌شوند و احیای امر تو را به پا داشته‌اند. به پیروی از پدرت زیر بار ظلم و ننگ نمی‌روند و با فرشتگان آسمانی در طواف مزارت شرکت می‌کنند …
اگر دشمن تو را برای یک روز محاصره کرد تو دشمن را برای همیشه دنیا و آخرت محاصره کردی.
آنها حق را برای مدتی محدود مکتون کردند تو برای مدتی نامعلوم آشکارا کردی.
آنها شریعت را موقتا منحرف کردند تو با شهادتت احکام و شریعت را در عروق بشری در تمام اعصار زنده کردی.
و این تو بودی که رسالت جدت و ولایت پدرت را و تمام فضائل اخلاقی را با شهادت نشان دادی و از چهرۀ زیبای اسلام پرده برداشتی.
و در دلهای مومنین چنان اثری گذاشتی که هرگز از خاطره‌ها محو نمی‌شوی و محبتت با خون آنها آمیخته شده است. با جان آنها در قالب تنشان جاری شده است.
مظلومیت امام حسین علیهالسلام
زیارت امام حسین از راه دور امشب و فردا شب. از این زیارت به چه می‌خواهیم برسیم؟
شاید هیچ کدام از زیارت‌نامه‌ها مانند زیارت اربعین امام حسین را معرفی نمی‌کند.
السلام علی الحسین مظلوم شهید؛ سلام بر حسین مظلوم شهید.
سوال: آیا بقیه شهدا مظلوم نبودند؟ امام حسن مظلوم نبودند؟ امام رضا مظلوم نبودند؟ چرا می‌گوییم مظلوم حسین و مظلوم علی؟ آیا چون به شمشیر کشته شده‌اند می‌گوییم مظلوم؟ خیر.
درک این مظلومیت امام حسین برای ما خیلی راه‌گشا است. برخی می‌گویند امام حسین مظلوم است چون هیچ کدام از شرایط جنگی درباره امام حسین اجرا نشده است. در جاهلیت بد می‌جنگدند اما وقتی هند جگرخوار شکم حضرت حمزه را به آن شکل گفت دریدند شوهرش ابوسفیان از او متنفر شد و گفت قانون جنگی بنویسیم تا دیگر با کشته جنگی اینگونه نکنند. قانون جنگی نوشتند و اجرا می‌شد. اما در کربلا هیچ کدام اجرا نشد.
یکی این بود که کشته را تکه‌تکه نکنند که کردند. سر کشته شده را از مقتل بیرون نبرند که بردند. عریان نکنند که کردند.
اما این تنها مظلومی امام حسین علیهالسلام نیست. بعضی می‌گویند امام حسین مظلوم است چون فرزند پیامبری است که مردم را از جهالت به سمت حقیقت راهنمایی کرد؛ از کفر به اسلام آورده است و همین مردم نوه او را دعوت کردند و به سوی خود خواندند و حجت را بر او تمام کردند که اگر نیایی پیش خدا شکایت می‌کنیم که نیامده‌ای بر ما امامت کنی. سپس همان‌ها با بی‌رحمی او را کشتند و اهل‌بیتش را اسیر کردند. این تنها مظلومیت امام حسین نیست.
انبیا زیادی را قبل از امام حسین علیهالسلام کشتند. 50 پیامبر بنی‌اسرائیل را در یک روز کشتند.
چرا امام حسین و امیرالمومنین را می‌گوییم مظلوم. زیرا وقتی پیامبران و انبیا را می‌کشتند برای توجیح کار خودشان می‌گفتند ساحر است، شاعر است، مجنون است، دروغگو است و مردم را فریب می‌دهد. به رسول اکرم می‌گفتند شاعر است. به حضرت موسی می‌گفتند ساحر است. هارون امام هفتم را کشت و می‌گوید می‌خواست بین مردم اختلاف بیندازد و ما کشتیم. اما امام حسین را کشتند به جهت توجیح کار خود گفتند حسین از دین خارج شده است و کافر شده است و ما مرتد را کشته‌ایم. آنقدر این توجیح را رواج دادند که وقتی روز عاشورا امام حسین نماز می‌خواندند آن ملعون فریاد زد تو دقیقه‌ای دیگر در جهنم هستی چه نمازی میخوانی؟! پیرمردها در میدان جنگ می‌گفتند عصایتان را به ما بدهید که ما هم یک ضربه بزنیم تا ثواب ببریم. به شمشیرهایشان حک کردند ما در راه رضای خدا حسین بن علی را می‌کشتیم. این ظلم است. به همراه امام حسین کسانی را کشتند مانند حضرت علی اکبر که در زیارتش می‌خوانیم سلام بر تو ای پسر ولی خدا.
حضرت زینب بانویی که امام معصوم می‌فرمایند نماز شب، شب یازدهم او در میدان کربلا به شکرانه موهبتی بود که خداوند به زینب کرده بود. زخم و درد بدن امام حسین را نکشت صدمات روحی امام حسین را از پای درآورد. امام علی علیهالسلام را به جرم بی‌دینی کشتند وقتی در مسجد او را کشتند گفتند علی چرا به مسجد رفته است مگر نماز می‌خوانده است.
امام حسین علیهالسلام نوجوان بودند و در کنار امام علی بودند. امام علی در قالب سوال و جواب با او صحبت می‌کردند. امام علی علیهالسلام پرسیدند پسرم فقر چیست؟ امام حسین علیهالسلام جواب دادند. صبر کدام است؛ امام حسین جواب دادند. مروت کدام است امام جواب دادند و … امام علی پرسیدند پسرم پستی چیست؟ امام حسین علیهالسلام جواب دادند: پستی آن است که انسان خودش را حفظ کند و اهل و عیالش را تسلیم دشمن کند.
امام حسین علیهالسلام روز عاشورا به شهادت رسیدند و اهل و عیالش باقی ماندند. چقدر این مساله برای امام حسین علیهالسلام سخت بود. در روز عاشورا وقتی همه یارانش را از دست داد؛ امام از جانش هم دست شسته بودند اما فکر اهل و عیال امام حسین را آرام نمی‌گذارد. عزت علوی امام را وادار کرد به تنهایی به دشمن بزند. شرافت حسینی‌اش ایجاب می‌کند مراقب خیمه‌ها باشد. از صبح چون حضرت عباس بودند نگران خیمه‌ها نبودند. خانم مالک می‌فرمایند عم الیجیب برای این نقطه امام حسین بود. این جا نقطه اضطرار امام بود. چه بکنم بجنگم و به شهادت برسم و اینها را جا بگذارم و یا اینها را دریابم و بمانم. با قدرت علوی به دل دشمن زد و شمشیر تکان می‌داد و هر حمله‌ای که می‌کرد سر به سوی خیمه‌ها می‌چرخاند و فریاد می‌زد: لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم.
اما بالاخره خداوند گفت یا باید بمانی و یا باید حماسه‌ات را تمام کنی. امام انتخابش را کردند. کم‌کم عطش اثر کرد بین چشمهای امام و خیمه‌گاه حائل شد و کمتر امام می‌دیدند. امام پشت به خیمه‌ها کردند و به سمت قتلگاه رفتند، از اسب روی زمین افتادند و سر و صدا شنیدند. امام صدا بلند کردند لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم. نیزه‌ای پیدا کردند و تکیه زدند و دیدند حمله به خیمه‌ها شده است. فریاد زد ای شیعیان آل ابی سفیان اگر دین ندارید در دنیای خود آزاد مرد باشید. تنها نصیحت امام حسین را که شنیدند همین بود. برگشتند و گفتند کار حسین را تمام کنیم و بعد به سراغ خیمه‌ها بیاییم.
در زیارت ناحیه مقدسه می‌خوانیم یا حسین شما از شدت درد به خود می‌پیچیدید ولی زیر چشم نگاهی به طرف اهل‌بیت و خیمه‌ها داشتید.
تا آنجایی که به جای ذکر لاحول و لاقوة الا بالله اهل‌بیت شیهه اسب را شنیدند.
چقدر برای امام حسین سخت است که به پدر جواب می‌دهد که پستی این است که خود را نجات بدهی و اهل‌بیت را باقی بگذاری.
السلام علی اسیر الکربات و قتیل العبرات
بند بعدی سلام می‌گوید السلام علی اسیر الکربات و قتیل العبرات. کروبات غم‌ها و غصه‌های بی‌پایان است.
یک وقتی انسان در زندگی شاهد غم و غصه است مرور روزگار غم را قابل تحمل می‌کند و شادی پیش می‌آید و رنگ غم کمتر می‌شود. اما یک نفر اسیر کروبات است و این فقط برای امام حسین علیهالسلام است.
یعنی ای کسی که از هر طرف که نگاه می‌کردی گرفتار بلا بودی.
به فرات نگاه می‌کردی به دشمن نگاه می‌کردی به خیمه‌گاه نگاه می‌کردی. در روز عاشورا امام حسین غم‌ها او را احاطه کرده بودند. کسی که اسیر غم و غصه می‌شود هرگز نمی‌تواند آن غم را فراموش کند. مگر حضرت زینب و یا امام سجاد توانستند فراموش کنند؟! بزرگترین غم امام حسین آن روز سقوط انسانیت بود. انسانهایی که برای چند درهم راضی شدند دست خود را به خون امامشان آغشته کنند و تهمت بی‌دینی بزنند.
قتیل العبرات؛ ای کسی که کشت شده‌ای برای عبرات. عبر از ماده عبور است. به معنای تغییر حالت. به اشک می‌گویند عبر چون حالت شما را تغییر می‌دهد بغض می‌کنی و رنگ چشم و صورت شما تغییر می‌کند. عبر یعنی غمگین شدن و اشک جاری شدن. عبر فقط اشکی را می‌گویند که از غم و اندوه جاری می‌شود اما دموع به هر اشکی می‌گویند. اشک برای خدا و دنیا و شادی و یا غم. اما عبر فقط در موضوعات عاطفی و قلبی است. گریه در ارتباط با غم و اندوه باشد می‌شود عبر. ای آقایی که کشت شدی تا برایت گریه کنند. چون خداوند اشک را مایه‌ی نرمی دل و دوری از شقاوت و سختی آن قرار داده است. مهمترین برکات عبر این است که دل را نرم می‌کند و از سنگ شدن و قصاوت دور می‌دارد.
قلب انسان به یکبار سنگ نمی‌شود بلکه ابتدا میل به سخت شدن پیدا می‌کند مانند خاک نرمی که کلوخ می‌شود سپس این کلوخ کم‌کم تبدیل به سنگ می‌شود. اگر باران نیایید و کلوخ را نرم نکند و دوباره به خاک تبدیل نشود می‌شود سنگ. قلب انسان هم همینطور است اول به سمت سخت شدن تمایل پیدا می‌کند. بی‌تفاوت می‌شود. اگر بر قلب اشک نبارد قلب کم‌کم سفت می‌شود مانند کلوخ و اگر باز بر قلب باران عبر نبارد سنگ می‌شود و قرآن می‌گوید از سنگ گاهی سختر می‌شوند. اشک بر امام حسین مهمترین علتش این است که نمی‌گذارد زمین نرم دل محبان و زائران امام حسین به سمت سفتی و سختی تمایل پیدا کند. وقتی نرم شد آماده‌ی این است که رویش داشته باشد با آیات قرآن به شکوفایی برسد و به ایمان راسخ برسد و به صبر و شرح صدر برسد.
آیه 83 سوره مائده:
وَ إِذا سَمِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَي الرَّسُولِ تَري أَعْيُنَهُمْ تَفيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنا آمَنَّا فَاکْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدينَ
و هنگامی که آنچه را بر رسول الله نازل شده می‌شنوند می‌بینی که چشم‌هایشان پر از اشک می‌شود به جهت آنکه حق را شناخته‌اند و از این جهت دل‌هایشان نرم شده می‌گویند: پروردگارا ما ایمان آوردیم، پس ما را هم در گروه کسانی بنویس که شهادت به حقانیت دین دادند.
در آیه خداوند گریه را تفیض؛ نوعی فیض می‌داند که خداوند نصیب انسان‌های مومن کرده است. امام حسین استاد این بارش است که در طول تاریخ بشریت بعد از خودش جلوی سنگ شدن دل انسان‌ها را با اشک بر خودش بگیرد.
وقتی امام حسین برای وداع آخر به خیمه آمد به خواهرش گفتند پیراهن گهنه را بده همان که امانتی مادرم است. حضرت زینب فهمیدند کار تمام است. حضرت زینب فرمودند: یک سوال دارم؛ برادر این همه اندوهی که شما امروز دیده‌اید کدام پیامبر این بلاها و اندوه را کشیده است؟ شما مجموعه بلاها را امروز کشیده‌اید؟ بلاهای شما بیشتر است یا انبیا؟ امام حسین فرمودند خواهر از این سوال بگذر. حضرت زینب اصرار کردند. من گمان کنم به دو دلیل یک اینکه می‌خواست بیشتر از برادر فیض ببرد و دیگر اینکه می‌خواست برادر روضه خودش را بخواند و زینب گریه کند. وقتی اصرار کرد امام حیسن گفتند کدام نبی مانند من غم دیده است.
حضرت آدم از همسرش جدا ماند گریه‌ها کرد اما در نهایت به عیالش رسید و با هم زندگی کردند اما بعد از شهادت من عیالم را پای برهنه با دستان بسته به اسیری می‌برند.
کدام پیامبر مانند من بلا کشیده است. اگر بر بدن نوح سنگ می‌زدند؛ جبرئیل آمد بال خود را باز کرد که سنگ‌ها به بدنش نخورد اما به بدن من سنگ هم می‌زنند و هم اسب بر بدنم می‌تازانند.
اگر ابراهیم را در آتش انداختند آتش به او آزار نرساند اما در همین ساعت بعد با آتش تیر و نیزه و شمشیرها بدن برادرت پاره‌پاره خواهد شد. خیمه‌ها را می‌سوزانند دامن بچه‌ها آتش خواهد گرفت.
بدن یونس وقتی از شکم ماهی بیرون آمد تکیده شده بود. آفتاب می‌خورد خداوند بته کدویی سبز کرد تا سایه بر بدن یونس بیندازد اما بدن برادرت سه روز زیر آفتاب غرق در خاک و خون بدون کفن خواهد ماند.
یعقوب برای پسرش گریه کرد و کور شد اما وقتی به مصر رفت تاخ و تخت پسرش را با چشم دید اما من امروز در کربلا یوسفم را با بدن پاره‌پاره دیدم.
جدم رسول الله در جنگ احد یک دندان او را شکستند. اما چوب بر لب و دندانِ سر بریده‌ی من می‌زنند و دندان‌هایم را می‌شکنند.
پدرم علی را با یک ضربه شمشیر کشتند؛ هزاران ضربه شمشیر بر بدن من می‌زنند.
سر برادرم حسن هنگام شهادت در دامن من بود اما سر من گاهی بر نیزه، گاهی بر درخت خرما آویزان و گاهی بر خاک. برادرم را غسل و کفن کردم اما بدنم بی‌غسل و کفن می‌ماند.
زینب فریاد زد برادر با این همه بلایا پس من را به چه کسی واگذار می‌کنی. امام فرمودند به وکیلم خدا و او خوب وکیلی است. حضرت زینب صیحه‌ای زد و غش کرد. امام سر خواهر را بغل کرد و شانه‌هایش را مالید و او را به هوش آورد و او را دعوت به صبر کرد و پرده خیمه را بالا زد و رفت.